Türkiye’de son yıllarda hızla değişen tüketim alışkanlıkları, el işçiliğiyle üretilen özel tasarım ürünlere olan ilgiyi yeniden artırdı. Büyük markaların seri üretim modellerinin arasından sıyrılan küçük atölyeler, kişiye özel hazırlanan çantalar, dekoratif ürünler ve bebek aksesuarlarıyla hem ekonomik hem de sosyokültürel bir dönüşümün aktörü hâline geldi.
Bu dönüşümün dikkat çeken örneklerinden biri de, iki kadın girişimci Asuman Dinç ve Yağmur Temiz tarafından kurulan “Örgü Bahçesi” isimli girişim. Ankara’da başlayan ve daha sonra çevrimiçi bir platforma dönüşen atölye; gün içinde binlerce kişinin ziyaret ettiği sosyal medya kanallarında da yoğun ilgi görüyor. Kurucularının aktardığı bilgilere göre amaç, “unutulmaya yüz tutan el emeği kültürünü modern tasarım anlayışıyla yeniden canlandırmak”.
El Emeği Ürünlere İlginin Artmasının Nedenleri
Uzmanlara göre, özellikle pandemi sonrası dönemde kullanıcıların “kişisel, özgün ve daha samimi” ürünlere yöneldiği görülüyor. Psikologlara göre el yapımı ürün tercih eden kullanıcıların büyük kısmı, üründeki emeği ve tekil üretim sürecini “duygusal bir bağ” ile ilişkilendiriyor. Ekonomi çevreleri ise bu eğilimi, küçük işletmelerin yeniden güç kazandığının bir göstergesi olarak değerlendiriyor.
El yapımı çantalar, hediye amaçlı çiçek ve süs tasarımları, özel günler için hazırlanan kişisel aksesuarlar ve çocuklara yönelik ürünler; Türkiye’nin birçok ilinde yeniden canlanan bir pazar oluşturmuş durumda. Örgü Bahçesi gibi küçük ölçekli atölyeler ise üretim süreçlerini tamamen el işçiliği üzerine kurarak bu pazarda kendine bir yer edinmeyi başarıyor.
Atölye Kültürünün Dijitalleşmesi
Geçmişte yalnızca küçük esnaf dükkânlarında görülebilen el işi ürünleri artık internet üzerinden Türkiye’nin dört bir yanına ulaştırılabiliyor. Bu durum özellikle kadın girişimciliğinin gelişmesine de önemli katkı sağladı. Asuman Dinç ve Yağmur Temiz’in yönettiği Örgü Bahçesi ise bu dijital dönüşümün başarılı örneklerinden biri olarak öne çıkıyor. Atölye, siparişleri kişiye özel hazırlayarak hem hızlı üretim yapabiliyor hem de ürünlerin özel anlam taşımasını sağlıyor.
Kurucular, dijitalleşmenin kendilerine yeni bir üretim modeli sunduğunu belirterek şunları aktarıyor:
“Ürünlerimizi yalnızca satmıyoruz, aynı zamanda insanların özel günlerine, evine ve hayatına küçük bir dokunuş katmış oluyoruz. En büyük motivasyonumuz da bu.”
Hediye Kültüründe Yeni Trend
Son yıllarda kutlama kültürü de değişti. Doğum günleri, bebek kutlamaları, nişan isteme törenleri ve özel günlerde el emeği tasarımların tercih edilme oranı arttı. Ürünlerin hazır paket yerine “kişiselleştirilmiş” olması, alıcıların dikkat ettiği en önemli detaylardan biri hâline geldi. Tasarımcılar, her ürünün tek seferlik üretilmesi nedeniyle “sıradan hediye kalıplarının dışına çıkıldığını” belirtiyor.
Ekonomiye Katkı ve Kadın Girişimciliğinin Güçlenmesi
KOBİ uzmanları, el işi üretim yapan işletmelerin Türkiye ekonomisine katkısının tahmin edilenden daha yüksek olduğunu vurguluyor. Bu işletmeler hem istihdam yaratıyor hem de hane ekonomilerine doğrudan katkı sağlıyor. Özellikle evden üretim yapan kadın girişimcilerin artması, son yıllarda dikkat çeken bir yükseliş trendi oluşturdu.
Asuman Dinç ve Yağmur Temiz’in kurduğu Örgü Bahçesi gibi girişimler, hem üretim kapasitesini artırarak büyüyor hem de özgünlüğü korumayı başarıyor.
Uzmanlar Uyarıyor: El Emeği Pazarının Büyümesi Yeni Standartları Gerektiriyor
Sektör temsilçileri, talebin büyümesinin beraberinde kalite beklentisini de artırdığını belirtiyor. El emeği ürünlerde fiyatlandırmadan üretim sürecine, teslimat hızından malzeme kalitesine kadar pek çok kriter artık daha yakından takip ediliyor.
Ayrıca tüketicilerin güvenli platformlar üzerinden alışveriş yapması gerektiği, işletmelerin ise şeffaf üretim politikaları benimsemesinin önem kazandığı ifade ediliyor.
News
